Piotr Orawski (1962 – 2013)

muzykolog, radiowiec i autor książek

Książki i publikacje

Do tej pory ukazało się juz sześć tomów życiowego dzieła Piotra zatytułowanego „Lekcje muzyki”:

Książka_tomVI

Szósty tom „Lekcji muzyki” opowiada o romantycznym przewrocie, jaki następował w muzyce w początkach XIX stulecia.

Otwiera go omówienie pieśni romantycznej, która stanie się jednym z dominujących gatunków muzycznych nowej epoki. Sporo miejsca poświęca również autor miniaturze instrumentalnej, której narodziny związane są ściśle z romantyczną rewoltą i z instrumentem emblematycznym dla kultury muzycznej XIX wieku, jakim jest fortepian.

Szczególnie obszernie potraktowani zostali w niniejszym tomie trzej twórcy epoki romantycznej: Carl Maria von Weber, Franz Schubert oraz Felix Mendelssohn-Bartholdy – ich indywidualne dokonania na polu symfoniki, kameralistyki, liryki wokalnej stały się przedmiotem wnikliwej refleksji. Autor podkreślił oryginalność ich rozwiązań i zwrócił uwagę na ewolucję ich stylu i konsekwencje twórczości dla dalszych dziejów muzyki.

Jak zwykle, nie zostali pominięci także drugoplanowi, lecz równie znaczący dla tego okresu w muzyce artyści tacy jak John Field, Johann Nepomuk Hummel, Vaclav Jan Tomášek, czy Jan Hugo Vořišek. Rozdział poświęcony renesansowi twórczości Jana Sebastiana Bacha w czasach Goethego i Mendelssohna ukazuje stosunkowo mało znaną kartę w dziejach muzyki romantycznej, jaką było odkrywanie muzycznej przeszłości.
(żródło opisu strona wydawnictwa KLE )


 

Orawski-książka_V

Piąty tom Lekcji muzyki jest drugim poświęconym klasycyzmowi. Autor ukazuje w nim narodziny romantyzmu poprzez dojrzałą i późną twórczość Ludwiga van Beethovena. Przedstawia kompozytora IX Symfonii jako wielkiego nowatora, który jednocześnie nawiązywał w swojej muzyce do czasów wcześniejszych, zwłaszcza dzieł Haendla.

Szczegółowo omówiony został rozwój klasycystycznej kameralistyki w utworach Haydna, Mozarta i Beethovena, początki i kształtowanie się jednej z najpopularniejszych form muzycznych w XIX wieku – kwartetu smyczkowego.

Oratoria i opery należały do najważniejszych gatunków w twórczości kompozytorów epoki Klasycyzmu. Autor omawia proces sekularyzacji zachodzący w sferze muzyki religijnej, szczegółowo analizując najważniejsze dzieła sakralne klasyków wiedeńskich. Pisząc o operze zwraca uwagę na jej rolę w życiu społecznym i kulturze XVIII i początku XIXwieku.

Do książki dołączona jest płyta wydawnictwa ParatyBeethoven: Rondos & Bagatelles w wykonaniu Natalii Valentin, grającej na kopii fortepiano Antona Waltera z 1795 roku.
(żródło opisu strona wydawnictwa KLE )


Lekcje muzyki - tom IV

W czwartym tomie Lekcji muzyki Piotr Orawski omawia zjawiska, jakie zachodziły w dziejach muzyki po śmierci Jana Sebastiana Bacha, a przed powstaniem IX Symfonii Ludwiga van Beethovena. Autor prześledził drogę rozwoju form muzycznych, bez których trudno byłoby mówić o muzyce klasycznej. Sonata, wariacje, symfonia i koncert oraz kompozytorzy, którzy tym formom nadawali kanoniczny kształt, po to by potem burzyć dopiero co ustalone zasady, są głównymi bohaterami tego tomu. Styl i swoboda, z jaką autor snuje swą opowieść, sprawiają, że “klasyczny” nigdy nie znaczy nudny, a zamierzchłe zdawałoby się kwestie nabierają życia.

(żródło opisu strona wydawnictwa KLE )


Lekcje muzyki - tom III

“Barok. Sacrum i profanum” kontynuuje wątki podjęte w II tomie “Lekcji muzyki” zatytułowanym “Rozkwit Baroku”, lecz tu uwaga autora skupia się na formach wokalnych, odsłaniając nie tylko tajniki ich struktury formalnej, ale także rolę jaką w ich rozwoju odgrywała retoryka muzyczna.

Szczegółowe omówienie źródeł opery, oratorium, mszy, nieszporów oraz kantat pozwala lepiej zrozumieć ich dalszą ewolucję i wzajemne współzależności. Nie jest to jedynie relacja muzykologa, lecz przede wszystkim historyka kultury. Obserwujemy rozwój form muzycznych przez pryzmat wydarzeń historycznych, zmian religijności i prądów kulturowych im towarzyszących.

Podsumowaniem obu “barokowych” tomów “Lekcji muzyki” są portrety najwybitniejszych kompozytorów tej epoki. “Kiedy bowiem rozmaite wątki barokowej sztuki dźwięku trzeba sprowadzić do wspólnego mianownika, by dokonać ich syntezy, to okazuje się, że takim wspólnym mianownikiem jest osobowość kompozytorów tamtych czasów. To chyba pierwsza epoka w dziejach sztuki dźwięku, która z jednej strony była jeszcze epoką szkół i stylów, a z drugiej strony stała się epoką artystycznych indywidualności”. W zwięzłych, lecz pełnych treści szkicach przedstawieni zostali: Georg Böhm, Dietrich Buxtehude, Jean-Philippe Rameau, Antonio Vivaldi, Claudio Monteverdi, Heinrich Schütz, Henry Purcell, Georg Philipp Telemann, Georg Friedrich Haendel i Jan Sebastian Bach. Tom III dedykowany jest Mirosławowi Perzowi.

(żródło opisu strona wydawnictwa KLE )


Lekcje muzyki - tom II
„Rozkwit Baroku” to kolejny – po „Średniowieczu i Renesansie” – tom cieszącego się ogromnym zainteresowaniem cyklu “Lekcje muzyki” Piotra Orawskiego, stanowiącego autorską historię muzyki artystycznej, od średniowiecza po lata siedemdziesiąte XX w.Druga część serii opowiada o początkach barokowego “przewrotu” oraz tytułowym “rozkwicie” i nobilitacji muzyki instrumentalnej, ukazanym przez pryzmat najbardziej doniosłych i frapujących zjawisk zachodzących w solowej i zespołowej sztuce dźwięków, takich jak basso continuo, technika koncertująca czy wykształcenie się nowych gatunków muzycznych. Autor sięga nie tylko po nazwiska największych luminarzy muzycznych XVII wieku, przywołuje również postacie twórców mniej znanych, lecz nie mniej ważkich dla ewolucji barokowego stylu. Pisarstwo Piotra Orawskiego o muzyce cechuje jak zawsze umiejętność trafnej syntezy, doskonała znajomość aktualnego stanu wiedzy muzykologicznej oraz erudycja umożliwająca rozległe, humanistyczne spojrzenie na dzieje kultury i sztuki.

Merytorycznych walorów książki dopełnia bogata dyskografia, uwzględniająca najważniejsze i najciekawsze nagrania utworów z nurtu wykonawstwa historycznie poinformowanego. Atrakcyjnym uzupełnieniem publikacji jest także oryginalna ikonografia obejmująca rzadko prezentowane dzieła sztuki dawnej o tematyce muzycznej, oraz fotografie najsłynniejszych zespołów – polskich i zagranicznych – współcześnie wykonujących repertuar barokowy.

(żródło opisu strona wydawnictwa KLE )



Lekcje Muzyki - tom I
Pierwszy tom z wielotomowej historii muzyki autorstwa znanego muzykologa i dziennikarza Programu II Polskiego Radia, będącej owocem pracy nad cieszącą się ogromną popularnością audycją Lekcje muzyki. Codzienne programy zgromadziły rzeszę wiernych słuchaczy, których imponująca nieraz wiedza stała się filarem innego programu – “Turnieju Dwójki”.

Piotr Orawski w przystępny a zarazem atrakcyjny sposób przybliża miłośnikom muzyki wiedzę zarezerwowaną dotąd dla muzykologów. Nie popada przy tym w zbytnie uproszczenia, jakie często stanowią cenę popularyzatorskiego podejścia. Jego pisarstwo o muzyce cechuje doskonała znajomość aktualnego stanu wiedzy muzykologicznej, wnikliwość, rzetelność i niezwykła dbałość o każdy szczegół.

(żródło opisu strona wydawnictwa KLE )